Opleiding Plafond- en Wandmonteurs

In het praktijklokaal van het moderne schoolgebouw op de grens tussen Rosmalen en Den Bosch klinkt vrolijk gezang en gefluit. Accuschroefmachines ratelen en een frees snerpt er korte tijd doorheen. Acht jonge mannen, verdeeld over vier uit gipsplaten opgetrokken vierkante hokken, werken geconcentreerd - soms met het puntje van hun tong uit de mond - aan een viertal plafonds. In soms onmogelijke posities, elkaar en de plafondplaten ondersteunend, drijven ze in razend tempo gipsschroeven door de plafonds.

Aan de andere kant van het lokaal kijken praktijkdocent Henrie van Heist en coördinator Wiel Hustin naar de vorderingen van de acht leerlingen die in september begonnen zijn aan de opleiding Plafond- en Wandmonteur van NOA Opleidingsbedrijf Afbouw - normaal zijn het er tien, maar één is net vader geworden en een ander blijkt vandaag ziek. “Dit is een goede groep”, zegt Van Heist. “Ze werken netjes en secuur en zeuren nooit. Ze willen allemaal echt iets leren.” De helft van de groep is na het behalen van hun vmbo-diploma de reguliere opleiding tot Plafond- en Wandmonteur gaan doen en ontvangt aan het einde van de rit een mbo niveau 2 diploma, de andere helft doet de praktijkopleiding omdat ze ooit ander werk deden en laten zich hier bij- of omscholen. De laatste groep doet uiteindelijk alleen een praktijkexamen en krijgt bij goed gevolg een branche-getuigschrift. Zo ook Jelle, die eerder al een mbo-diploma Installatietechniek haalde en daarom nu niet weer de volledige opleiding wil doen. “De installatiewereld bleek toch niet helemaal mijn ding”, vertelt hij. “Je zit toch de hele dag in de shit van anderen, letterlijk”, lacht hij. “Nee, dit is veel leuker werk man. En de dagen op school zijn heerlijk”, gaat hij verder. “Je leert hele handige dingen waar op het werk nooit tijd voor is. Dat is toch de hele dag knallen, meters maken. Hier kun je een beetje bijkomen en ik leer echt iedere dag iets nieuws dat ik volgende week in mijn werk weer kan gebruiken.”

Materiaalkennis

De jongens gaan gedurende het schooljaar, dat is opgedeeld in 4 periodes van 10 weken, iedere twee weken een dag naar school in Rosmalen. En aan het einde van een 10-weekse periode een hele week. Van Heist leert ze zaken als materiaalkennis, tekeningen lezen, maatvoering, hoe je hele strakke haakse hoeken bouwt, loodrechte wanden plaatst en hoe je kolommen uiterst secuur omkleedt met stootvast gips. “Het gaat hier echt om de details en de theorie. Zaken waar ze op het werk nooit tijd voor hebben. Je ziet ook verschil tussen de jongens die dit werk al wat langer doen en de gasten voor wie het een nieuw vak is. Over het algemeen zijn de praktijk-jongens sneller, maar ook slordiger. Die denken sneller van ‘ach, de stukadoor komt straks toch nog langs, dat hoekje kan zo ook wel.’ Ik probeer ze bij te brengen dat netjes werken uiteindelijk tijd - en dus geld - scheelt. En dat netjes werken dus altijd begint bij dingen heel secuur meten.”

Gespiegeld

En dat is dus net iets dat Bryan vandaag niet helemaal goed gedaan heeft. Puffend probeert hij een gipsplaat voor het plafond op zijn plek te krijgen. Zijn gespierde en volledig getatoeëerde armen trillen van de inspanning. Maar de plaat past niet. Bryan ziet het zelf: “Fuck, ik heb die uitsparingen gespiegeld uitgefreesd. Ok, laat maar weer zakken. Ik moet eerst een nieuwe plaat gaan uitfrezen.” Hij kijkt er vrolijk bij. “Hier mag je zulke fouten maken. Op het werk krijg je dan meteen op je kloten.” Bryan wilde de opleiding al een paar jaar geleden doen, maar door gebrek aan voldoende leerlingen lag de opleiding Plafond- en Wandmonteur een paar jaar stil. “Toen ben ik eerst maar gaan werken, maar toen ik hoorde dat ze dit jaar toch gingen beginnen, heb ik me meteen ingeschreven. Het is echt de moeite waard. Ik leer er heel veel en de docenten zijn echt super chill. Mijn werkgever, MAT Afbouw, stimuleert me ook om naar school te gaan. Om te zorgen dat je jezelf blijft ontwikkelen. En dat wil ik zelf ook. Je moet blijven leren, want werken in de bouw is zwaar. Diploma’s zijn belangrijk als je wilt doorgroeien binnen een bedrijf.”

Uitstroomprofielen

Twee verdiepingen hoger beaamt Erwin Brouwer, directeur NOA Opleidingsbedrijf Afbouw Zuid Nederland, de woorden van Bryan. “De maatschappij vraagt erom dat mensen zich hun leven lang kunnen blijven ontwikkelen. Ook voor afbouwbedrijven is het dus belangrijk dat er voor alle sectoren goede vakopleidingen zijn.” Boven een kop koffie vertelt Brouwer - zelf ooit opgeleid tot stukadoor en tot 1 september nog onderwijsdirecteur van de afdeling Bouw-Infra, Architectuur & Meubeldesign van het Koning Willem 1 College, - hoe blij hij is dat het gelukt is om weer te kunnen beginnen met de opleiding voor Plafond- en Wandmonteur. “Het heeft jaren stil gelegen. Mede door de crisis, maar ook omdat de uitstroomprofielen op vmbo’s in de afgelopen jaren zijn aangepast. Er was jarenlang te weinig aandacht voor afbouwberoepen. Gelukkig lijkt het tij nu te keren, mede door de inzet van de ambassadeurs van NOA Opleidingsbedrijf Afbouw. Het is te danken aan de inzet van zowel NOA, het Koning Willem 1 College, de leerbedrijven, Savantis en de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB), die praktijkinstructeurs leveren, dat we dit voor elkaar hebben gekregen.” Brouwer benadrukt bovendien de innige samenwerking tussen de regio’s Zuid en Zuid-West van NOA Opleidingsbedrijf Afbouw. “Dit hebben we echt samen gedaan. Samen hebben we gezorgd voor voldoende leerlingen om te kunnen beginnen. En ook operationeel gegeven we de opleiding samen vorm. Bert Vingerhoets, coordinator van Zuid-West, doet bijvoorbeeld de leerlingbezoeken en Zuid verzorgt de gehele administratie inclusief de praktijkscholing. Nu is het zaak om te groeien. En daar hebben we de NOA-lidbedrijven bij nodig. Die moeten zorgen voor voldoende leerplekken. En aangeven wat ze verwachten dat onze leerlingen leren. Niet voor niets is deze opleiding heel nauwkeurig toegeschreven op de individuele leerlingen. Zodat ze allemaal op hun eigen niveau kunnen werken.”

“Het is belangrijk voor de afbouwsector dat ze zien dat er op onderwijsgebied van alles gebeurt. Als NOA Opleidingsbedrijf Afbouw Zuid Nederland en Zuid-West willen we alle zeilen bijzetten, zodat de branche zich kan blijven ontwikkelen, op niveau kan blijven en zodat we ieder jaar weer kunnen voldoen aan de vraag om voldoende goed opgeleide vakmensen. Maar we moeten samen optrekken. Zorgen dat onze disciplines weer bekend worden op vmbo’s en bij jongeren.”